| الفبای بیهوشی |

متن زیر مروری چند خطی بر آزمونی است که در باره رمی فنتانیل در پایین همین صفحه شروع خواهد شد . بنابر این اگر بر عکس رزیدنت ها حوصله تست زدن !! ندارید به همین مقدار اکتفاء کنید.

———————————-

فنتانیل ، سوفنتانیل و آلفنتانیل مشتق از فنیل پیپریدین هستند . آیا رمی فنتانیل نیز از همین خانواده است؟

بله . رمی فنتانیل نیز مانند بقیه خانواده فنتانیل مشتق از فنیل پیپریدین است  

متابولیسم رمی فنتانیل از چه طریقی است؟

رمی فنتانیل در ساختمان خود پیوند استری دارد که این پیوند (بدون توجه به دوز و مدت انفوزیون) مورد هجوم استرازهای غیراختصاصی بافت و خون قرار می گیرد .  شروع و خاتمه اثر این دارو دقیقا به همین علت فوق العاده سریع (Ultra-Short) می باشد.

این متابولیسم سبب ایجاد یک متابولیت اصلی و چند متابولیت فرعی می شود که البته همه این متابولیت ها بسیار ضعیف بوده و هیچ اثر مخدری ندارند.   

اگر بیماری نقص آنزیمی برای متابولیسم سوکسنیل کولین داشته باشد آیا مشکلی با متابولیسم رمی فنتانیل دارد؟

خیر . آنزیم مسئول برای متابولیسم سوکسنیل کولین سودوکولین استراز( = پلاسما کولین استراز= بوتیریل کولین استراز) است ولی متابولیسم رمی فنتانیل بر عهده استرازهای غیراختصاصی بافت و پلاسما است.  

رمی فنتانیل از جمله داروهایی است که به شدت در چربی محلول است . با این وجود شاهد تجمع این دارو در بافت چربی نمی باشیم . علت این امر کدام است؟

این امر به دلیل متابولیسم سریع رمی فنتانیل (به کمک استرازهای غیراختصاصی پلاسما و بافت) می باشد که فرصت کافی برای تجمع دارویی نمی دهد( ربطی به حجم توزیع ندارد).  

تعریف نیمه عمر Context- sensitive کدام است و انفوزیون رمی فنتانیل چه تاثیری بر این نیمه عمر دارد؟

نیمه عمر Context- sensitive برابر زمانی است که پس از قطع انفوزیون یک دارو در یک زمان مشخص  تنها ۵۰ درصد مقدار اولیه باقی بماند ولی نیمه عمر دفعی (elimination) زمان لازم برای کاهش غلظت پلاسمایی دارو به ۵۰% مقدار اولیه در مرحله دفعی است. انفوزیون رمی فنتانیل هر چقدر هم طول بکشد تاثیری بر این نیمه عمر Context- sensitive ندارد به تعبیر دیگر نمودار این دارو به شکل خطی است .  این نیمه عمر در رمی فنتانیل به شدت کوتاه است .( خارج از امتحان : حدود ۳ تا ۵ دقیقه) به مسیر رمی فنتانیل در شکل زیر دقت کنید : آیا می توانیم از رمی فنتانیل برای بی حسی نخاعی یا اپیدورال استفاده کنیم؟

خیر. در ترکیب رمی فنتانیل از گلیسین استفاده شده که یک نوروترانسمیتر مهاری است و سبب ضعف عضلانی قابل برگشت می شود.  

آیا در فرد چاق انتخاب دوز رمی فنتانیل بر اساس وزن بدن توتال (TBW) می باشد؟

خیر . انتخاب دوز رمی فنتانیل بر اساس وزن بدن توتال (TBW) سبب افزایش دوز دارو می شود .

انتخاب دوز رمی فنتانیل در فرد چاق براساس  :

ideal body weight =IBW ( بیهوشی میلر ص ۲۲۱۲)

یا Lean body weight =LBW (کواگزیست ص ۴۰۱) می باشد.  

تفاوتی در نیمه عمر Context- sensitive بین افراد چاق و لاغر وجود ندارد.  

آیا مشکلات کبدی یا کلیوی تاثیری بر رمی فنتانیل دارند؟

خیر . کل متابولیسم رمی فنتانیل (غیروابسته به  ارگان و) تنها توسط استرازهای غیراختصاصی پلاسما و بافت انجام می شود. به همین خاطر استفاده رمی فنتانیل هیچ منعی در بیماریهای کبدی ( همچون پیوند کبد) و کلیوی ندارد.  

اثر رمی فنتانیل در سالخوردگان چگونه است ؟

در سالخوردگی به علت کاهش کلیرنس ، نوعی افزایش حساسیت به رمی فنتانیل دیده می شود به همین دلیل شروع و اتمام اثر رمی فنتانیل تاخیری تر است .

به همین جهت در سالخوردگان باید:

دوز بارگیری رمی فنتانیل به نصف کاهش یابد.

دوز انفوزیون رمی فنتانیل به یک سوم کاهش یابد.  

اثر رمی فنتانیل در اعمال جراحی اعصاب چگونه است؟

در دوزهای پائین( سداتیو) سبب افزایش کمی در جریان خون مغز(CBF) می شود ولی در دوزهای بالا به همراه دیگر هوشبرها CBF یا بدون تغییراست و یا کمی کاهش می یابدCMRO2 . نیز بدون تغییر است. ( بیهوشی میلر ص ۳۹۹ و ۴۰۰)  

اثررمی فنتانیل  بر نوزادان و بچه ها چگونه است ؟

کلیرنس رمی فنتانیل در نوزادان سریعتر از بچه های بزرگتر و بالغین است  و فارماکوکینتیک آن اصلا ربطی به نارس بودن عملکرد کلیه و کبد ندارد.  

در زمان تجویز دوز بولوس رمی فنتانیل ( مثلا در لوله گذاری تراشه کودکان ) چرا باید یک داروی واگولیتیک نیز در دسترس باشد؟

به علت خطر برادیکاری و افت فشارخون ناشی از رمی فنتانیل ( بیهوشی میلر ص ۲۷۷۰).  

یکی از مشکلات منحصر به فرد کاربرد رمی فنتانیل حین عمل کدام است؟

از بین رفتن سریع اثر ضد درد .

به همین جهت باید در انتهای عمل از مخدرهای دیگری برای جلوگیری از درد بعد از عمل استفاده کرد.  

متابولیسم رمی فنتانیل بسیار سریع است .آیا با این وجود ممکن است بیمار دچار ریجیدیتی قفسه سینه شود؟

بله . در مواردی که از دوز بالا ( بولوس) رمی فنتانیل استفاده می شود ممکن است شاهد این پدیده باشیم .

درمان این حالت استفاده از  شل کننده عضلانی است . کاهش یا قطع انفوزیون رمی فنتانیل نیز برای رفع این مشکل کمک کننده است.  

اثر رمی فنتانیل بر بیدردی زایمان چگونه است؟

رمی فنتانیل از جفت رد می شود .

اثر ضد درد آن کمتر از بی حسی اپیدورال است .

خطر دپرس تنفسی در مادر و نوزاد دارد و به همین خاطر باید توسط فرد آموزش دیده ( ترجیجا متخصص بیهوشی) استفاده شود .  

مرور:

رمی فنتانیل همچون مخدرهای دیگر سبب تهوع و استفراغ بعد از عمل می شود و اثر آن  بر اسفنگتر oddi   نیز مشابه آنها می باشد .

رمی فنتانیل باعث کاهش وابسته به دوز  auditory-evoked potentials می شود.( میلر ص ۸۷۴)

رمی فنتانیل سبب ایجاد فعالیت تشنجی جنرالیزه تونیک – کلونیک در فرد بالغ نرمال می شود ( میلر ص ۸۷۶)

رمی فنتانیل به همراه پروپوفول یا تیوپنتال مانع از تغییرات فشار داخل چشم (IOP)  ناشی از  لوله گذاری تراشه می شود( میلر ص ۸۸۶)

قله اثر رمی فنتانیل ۱٫۸ دقیقه بعد از تجویز می باشد که این زمان در مورد آلفنتانیل کمی کمتر(۱٫۴ دقیقه) می باشد( جدول ص ۹۲۷)

رمی فنتانیل به عنوان یکی از عوامل ایجاد کننده ((هیپرآلژزی)) شناخته شده است ( بیهوشی میلر ص ۹۰۹ و ۲۹۳۹)  

خارج از امتحان:

دارو به شکل پودر است و بعد از حل کردن می توان آن را به مدت ۲۴ ساعت در دمای اتاق نگهداری کرد .

ترجیحا نباید رمی فنتانیل را از همان رگی که فرآورده خونی تجویز می شود استفاده کرد چون استرازهای موجود در خون سبب متابولیسم زودرس دارو می شوند.                       

====================================================================================

توجه داشته باشید این آزمون صرفا برای کمک به یادگیری یک “مفهوم بیهوشی” ارائه شده و هیچگونه امتیاز یا اطلاعاتی در این سایت ذخیره نمی شود.

پیام خود را در زمینه این درس به  اینجا  یا  https://t.me/anespain ارسال کنید .